De journalistiek bereikt jongeren niet meer. Voorgoed?
De jeugd heeft de toekomst. Maar wat als de jeugd geen toekomst in jou ziet? Uit het Digital News Report 2024 blijkt dat de meeste jongeren geen interesse en vertrouwen in het nieuws meer hebben. Hoe zit dat? En valt het tij nog te keren?
Elk jaar wordt door het Commissariaat voor de Media onderzoek gedaan naar het nieuwsgebruik in Nederland. De bevindingen zijn altijd interessant, zeker voor een PR-professional. Vandaar dat we ook nu weer de belangrijkste resultaten delen, met dit jaar extra focus op de nieuwsbeleving van jongeren.
Interesse
De interessedaling is wellicht niet groot van jaar op jaar, maar valt over een langere periode bezien wel degelijk aanzienlijk te noemen: in 2018 was 61 procent buitengewoon of erg geïnteresseerd in het nieuws, in 2024 is dat percentage onder alle Nederlanders van 18 jaar en ouder gedaald naar 49 procent. Het aandeel dat (helemaal) niet in nieuws is geïnteresseerd, is over dezelfde periode toegenomen van 4 naar 13 procent in 2024.
Vertrouwen
Sinds 2018 is het aandeel dat het nieuws niet vertrouwt gestegen, van 11 naar 19 procent. In de groep jonger dan 35 jaar vindt intussen bijna 1 op de 3 dat je de meerderheid van het nieuws niet kan vertrouwen en dit neemt geleidelijk toe. Het afgelopen jaar steeg het aantal mensen dat het merendeel van het nieuws niet vertrouwt harder dan in de jaren ervoor. In de groep die niet in nieuws geïnteresseerd is, is het aandeel dat het merendeel niet vertrouwt met 41 procent bijzonder hoog
Gebruik
Het aantal mensen dat minstens één keer per dag actief nieuws gebruikt blijft redelijk gelijk. Gesegmenteerd naar leeftijd is er echter een sterke daling te zien in de groep t/m 44 jaar. Ook de verscheidenheid aan gebruikte nieuwsmedia neemt af. Online en sociale media blijven de laatste jaren stabiel, maar print, radio en televisie worden minder en minder gebruikt om nieuws te volgen.
Betaalbereidheid
Journalistiek kan niet voortbestaan zonder dat er voor betaald wordt. 15 procent van de Nederlanders betaalde in het afgelopen jaar voor een online nieuwsdienst. Het aandeel jongeren dat betaalt voor online nieuws neemt dit jaar aanzienlijk af. Waar deze groep vorig jaar nog het meest gebruik maakte van betaald nieuws, zakt het aandeel nu tot het een-na-laagste percentage. Gemiddeld neemt het aandeel slechts licht af, omdat bij mensen boven de 35 juist een stijging te zien is.
Jongeren
Het is interessant om in te zoomen op het nieuwsgebruik van jongeren. De reden waarom wordt snel duidelijk wanneer je kijkt naar de bovenstaande grafiek. De cijfers die zouden moeten stijgen dalen flink. De cijfers die wel in de lift zitten, zouden juist beter laag kunnen blijven.
Interesse onder jongeren
Sinds 2021 is in vrijwel alle leeftijdsgroepen een daling van interesse in het nieuws te zien. Onder jongeren (onder de 35 jaar) is de daling sterker en zet deze ook in 2024 door. Ten opzichte van 2023 is de interesse van jongeren in het nieuws met 11 procentpunten gedaald, terwijl die van 35-plussers stabiel is gebleven. Ook als we kijken naar een langere periode zien we bij jongeren onder de 35 een grotere daling van interesse.
Vertrouwen onder jongeren
Jongeren (18-34 jaar) hebben fors minder vertrouwen in nieuws dan 35+’ers. Bijna 1/3e van de jongeren geeft aan nieuws niet te vertrouwen. Bij ouderen zien we een stabieler beeld, soms boven en soms beneden 60 procent. Maar toch, het aandeel dat aangeeft het nieuws niet te vertrouwen blijft in beide groepen toenemen.
Nieuwsbronnen
Kijkend naar de voornaamste bronnen voor nieuws, komen de verschillen tussen generaties sterk tot uiting. Televisie wordt weliswaar het meest genoemd als voornaamste bron, maar dit wordt vooral veroorzaakt door de 55-plussers (53 procent). Bij alle andere leeftijdsgroepen zijn de belangrijkste posities vergeven aan online en sociale media. De 18-24-jarigen doen hun naam als social natives eer aan, 35 procent van hen ziet sociale media als voornaamste nieuwsbron.
Aanbevelingen
Hoe nu voorwaarts? Het Commissariaat voor de Media doet twee suggesties, te weten ‘een brug bouwen tussen journalistiek en jongeren’, en 'de waarde van journalistiek laten zien’. Concreet betekent dit aanwezig zijn waar jongeren zijn, en nieuwsaanbod bieden dat relevant is voor jongeren. Niet alleen voor de nieuwsmediabedrijven, maar ook voor de overheid en andere stakeholders ligt hier een taak om na te denken over hoe die aansluiting gestimuleerd kan worden.
Verder lezen
In dit artikel hebben we een aantal opvallende trends in Nederlands nieuwsgebruik uitgelicht. Het volledige rapport biedt nog veel meer inzichten en context. Doe er je voordeel mee!