Zoekmachines gaan drastisch veranderen, en de journalistiek heeft het nakijken.

Image by Denys Argyriou via Unsplash

De journalistiek gaat een roerig 2024 tegemoet. Het verkeer vanuit zoekmachines en social media keldert, er komen rechtszaken met de AI-miljardairs, en het blijft zoeken naar duurzame verdienmodellen.

Traditiegetrouw blikt Reuters aan het begin van het jaar vooruit, en wij kijken wederom mee. Hieronder lees je de 5 belangrijkste journalistieke voorspellingen voor 2024.

Minder referral verkeer
Nieuws- en mediawebsites ontvangen steeds minder bezoekers vanuit social media platforms. In 2023 nam het verkeer vanuit Facebook af met 48%, het verkeer vanuit X met 27% en dat vanuit Instagram met 10%. Deze afname is reeds enkele jaren ingezet, maar zorgt nu voor serieuze problemen. Online mediabedrijven als Buzzfeed, Vice en Jezebel moesten sluiten, of zijn aanzienlijk ingekrompen. 

Passé platforms
Het verkeer vanuit de ‘traditionele’ social media platforms neemt dus af. Dat komt mede doordat de gebruikers zich verplaatsen. Social media anno 2024 draait meer en meer om content consumeren in plaats van sociale interactie. Met name video platforms als YouTube en TikTok blijven groeien, en zijn daardoor in toenemende mate de plek waar jongeren hun nieuws consumeren.

Deze verschuiving vormt een uitdaging voor nieuwsuitgevers. Deels omdat video produceren een vak apart is, deels omdat de platforms weinig mogelijkheden bieden om gebruikers door te sturen naar hun nieuwswebsites, toch de plek waar uiteindelijk geld verdiend kan worden. Ook hebben traditionele nieuwsorganisaties moeite om zichtbaarheid en bereik te krijgen op de platforms. Ze leggen het af tegen jonge makers die bekend zijn met de moderne conventies.

Search Generative Experiences (SGE)
Steeds meer mensen gebruiken generatieve AI-tools om zoekopdrachten te uitvoeren. Niet zo handig, want de data in tools als Chat GPT is vaak jaren oud en zeker niet compleet. Daarom zijn Google en Microsoft aan het experimenteren met het toevoegen van AI-functionaliteiten aan hun zoekmachines. De interactie van een chatbot wordt gecombineerd met de resultaten van een zoekmachine. Dit moet antwoorden opleveren die zo goed zijn dat je niet meer door pagina’s met zoekresultaten hoeft te bladeren.

2024 is het jaar waarin deze Search Generative Experiences (SGE) worden uitgerold. Dat heeft natuurlijk gevolgen voor het verkeer naar nieuwssites. Zoekmachines proberen steeds vaker de vragen van hun gebruikers te beantwoord worden op hun eigen platform, dus zonder dat de gebruikers door hoeven te klikken naar een website. Deze ontwikkeling gaat leiden tot nóg minder bezoekers voor nieuwswebsites.

Een voorbeeld van een SGE antwoord

AI & intellectueel eigendom
Reuters verwacht dat uitgevers op hun strepen staan en compensatie gaan eisen van de AI-reuzen. De rechtszaak van The New York Times tegen OpenAI en Microsoft zal daarmee de eerste van velen zijn. The New York Times beweert dat miljoenen Times-artikelen zonder toestemming zijn gebruikt om AI-systemen te trainen, dat Chat GPT letterlijke citaten uit hun artikelen presenteert als eigen antwoord, en dat AI-tools nu concurreren met de krant als betrouwbare informatiebron.

Een recente overeenkomst tussen OpenAI en Axel Springer (o.a. Bild en Business Insider), naar verluidt ter waarde van tientallen miljoenen euro's per jaar, dient als voorbeeld van hoe het wel kan. In de overeenkomst is een vast bedrag overeengekomen voor historische data, en een doorlopend jaarlijks bedrag voor nieuwe artikelen. Eerder sloot persbureau AP een deal over toegang tot hun archief en toekomstige verhalen, in ruil voor het gebruik van de technologie en expertise van OpenAI. 

Verdienmodellen
Hoe gaan de uitgevers geld verdienen wanneer het verkeer afneemt? Voornamelijk via abonnementen en advertenties. Toch is deze verschuiving niet zaligmakend. De toegenomen digitale inkomsten zijn doorgaans niet voldoende de daling van de print- en advertentie-inkomsten te compenseren. De digitale groei stagneert, terwijl de inkomsten uit print blijven dalen. Axios verwacht zelfs dat uitgevers hun harde betaalmuren op zullen geven, en meer gaan inzetten op advertenties en flexibele lidmaatschappen.

Conclusie

2024 wordt eens te meer een taai jaar voor de journalistiek. Geld verdienen is en blijft lastig, en er komen steeds minder bezoekers op nieuwssites. De consument is - in ieder geval op korte termijn - de grote winnaar. Uitgevers kiezen ervoor om betaalbarrières weg te nemen, en zullen hun publiek bedienen op de platforms die zij het liefste gebruiken. Dit geeft jou als PR-professional veel mogelijkheden voor mooie publicaties. Persbenadering blijft daarom een geduchte PR-strategie.