Hoe Mark Zuckerberg de toekomst van het internet ziet (en wat dat betekent voor PR)
Mark Zuckerberg zet met Facebook vol in op het zogeheten ‘Metaverse’, een geheel nieuwe versie van het internet. Wat dat precies betekent – en vooral: waarom de PR-wereld deze ontwikkeling in de gaten zou moeten houden – lees je in dit stuk.
De naam Metaverse, een samenstelling van de Engelse woorden meta en universum, werd voor het eerst gebruikt in het jaar 1992, door science fiction-schrijver Neal Stephenson. In zijn roman Snow Crash beschreef Stephenson een wereld die zowel virtueel was als fysiek, en waarin al het sociale verkeer van een samenleving kon plaatsvinden.
In het Metaverse is de computer dan ook geen vervanging van de werkelijkheid, maar een aanvulling erop. Zomaar een voorbeeld uit onze huidige tijd: je richt de camera van je mobiel op een kasteel, en onmiddellijk verschijnt er een uitleg over de geschiedenis van het gebouw.
Dit is, uiteraard, slechts een glimp van wat het Metaverse te bieden heeft. Want we zijn er nog lang niet.
Facebook en het Metaverse
Hoewel het in de roman van Stephenson nog een absurd toekomstbeeld was, wordt het Metaverse inmiddels steeds meer als mogelijkheid gezien. Onlangs vertelde Mark Zuckerberg in een interview met The Verge dat Facebook het idee van zo’n universum heel serieus neemt. Sterker nog: alle pijlen van het bedrijf worden hierop gericht. Zuckerberg zegt dat het zijn plan is om Facebook binnen vijf jaar te veranderen van een sociaal medium in een Metaverse-organisatie.
Over de precieze invulling van dit nieuwe universum lopen de meningen, voorspellingen en analyses uiteen. Volgens Zuckerberg is het Metaverse een soort belichaamd internet. Niemand heeft er de leiding, omdat iedereen zijn steentje bijdraagt. Alles staat met alles in verbinding.
Inderdaad, dat is nog vrij vaag. Daarom vond Digiday het weleens tijd om het Metaverse op een zo helder mogelijke manier te beschrijven, en dat hebben ze uitstekend gedaan. Wij zullen de bevindingen van Digiday gebruiken om het Metaverse voor jou begrijpelijk te maken – in gewoon Nederlands.
Wat het Metaverse precies is
Je kunt het Metaverse zien als een soort opvolger van het internet zoals je dat gewend bent. De content, oftewel de inhoud, is vergelijkbaar met de content die je vandaag de dag graag leest, luistert of bekijkt. Maar de manier waarop je die content verkrijgt, die gaat ingrijpend veranderen.
Het belangrijkste verschil tussen het Metaverse en het huidige internet is dat het internet van nu bestaat uit eilandjes. Er zijn oneindig veel platforms die allemaal iets anders aanbieden. Digiday geeft een simpel voorbeeld: je kunt in het spel Minecraft bouwen wat je wilt, de mogelijkheden binnen dat specifieke spel zijn nagenoeg eindeloos, maar het is niet mogelijk om je creatie in Minecraft te verplaatsen naar bijvoorbeeld Candy Crush.
Er is een goede kans dat je je nu afvraagt: wat moet ik in vredesnaam met een Minecraft-gebouw in Candy Crush?
Dat komt omdat we nog op de oude manier denken. We denken in compleet verschillende werelden op internet die allemaal hun eigen subcultuur, regels en mogelijkheden hebben. Het Metaverse maakt aan die duidelijke grenzen een einde, omdat alle platforms met elkaar gaan samenwerken. Gebruikers kunnen op al die verschillende plekken content maken of consumeren, en vervolgens kan die content ook over het hele digitale universum worden verspreid. Kortom: net als in de echte wereld.
Er is dan geen duidelijk onderscheid meer tussen het ene spel of het andere spel, tussen het ene sociale medium en het andere; er is gewoon het Metaverse, waarin alles gebeurt - dat ene universum.
Het voordeel voor gebruikers
Het grote voordeel van zo’n universum is dat gebruikers een identiteit kunnen opbouwen die op elk platform in stand kan worden gehouden. Je hebt dan geen apart Twitterprofiel meer nodig, of een specifiek Redditaccount, nee, je hebt een identiteit die in het hele Metaverse geldt. Digiday noemt deze continuïteit van het eigen online personage de belangrijkste eigenschap van dit nieuwe universum.
In moderne games zijn de eerste voortekenen van het Metaverse al zichtbaar. Fortnite is hiervan een uitstekend voorbeeld. De mogelijkheden om een identiteit op te bouwen gaan veel verder dan alleen een paar Fortnite-personages. Het is mogelijk om als Lebron James tegen de Joker te vechten, om maar iets te noemen.
Daarnaast is Fortnite ook een goed voorbeeld van de groeiende samensmelting van de fysieke en de digitale wereld, een ander essentieel kenmerk van het Metaverse. Zo was er in Fortnite een optreden van Travis Scott, een concert dat werd ‘bijgewoond’ door twaalf miljoen gamers. Die gamers werden weliswaar verdeeld over verschillende ruimtes, in één ruimte zaten nooit meer dan vijftig spelers, maar toch: de ervaring was voor al die miljoenen mensen vergelijkbaar, en Travis Scott was daadwerkelijk aan het zingen. Dit maakt de grenzen tussen het digitale en het fysieke kleiner en kleiner.
Daarnaast heeft Fortnite inmiddels een eigen versie van The O2-arena in Londen gemaakt, waardoor een concert als dat van Scott nog realistischer en massaler kan aanvoelen.
De obstakels die voor ons liggen
Hoewel de experimenten van Fortnite ons al een blik bieden in de mogelijkheden van het Metaverse, zal het nog wel even duren voordat het gedroomde universum van Zuckerberg er daadwerkelijk is. Daar zijn verschillende redenen voor.
Allereerst moeten mensen er klaar voor zijn. Dat gaat lang niet zo snel als je misschien zou denken. Hiervoor kan een vergelijking worden gemaakt met virtual reality. Hoewel de techniek voor dit fenomeen al in een vergevorderd stadium is, had in 2020 minder dan twintig procent van de inwoners van Amerika weleens een VR-headset opgehad. En zoals we weten van sociale media als Facebook en Twitter, is de kracht van het internet afhankelijk van de hoeveelheid mensen die eraan deelnemen. Dat geldt ook zeker voor het Metaverse.
Een ander probleem zijn die eerder genoemde eilandjes. Het internet wordt momenteel gevuld door uiteenlopende bedrijven die allemaal hun eigen grenzen willen bewaken om zo veel mogelijk geld te verdienen. Die houding staat lijnrecht tegenover de basisgedachte van het Metaverse: daar moeten alle platforms met elkaar in verbinding staan.
Toch zijn ook hier al enige lichtpuntjes te zien. Zo liet Sony gamers via de Playstation communiceren met andere spelcomputers. En volgens Digiday ontkomen bedrijven er niet aan om dit op de lange termijn veel vaker toe te staan. Als het uiteindelijk de wens van de gebruikers is om makkelijker in verbinding te staan met andere platforms, dan moeten bedrijven hier wel gehoor aan geven. Anders doet de concurrent dat wel.
Van internet naar Metaverse
Of het Metaverse er komt, is voor de mensen die er verstand van hebben allang geen vraag meer. De overgang is al ingezet. En als het er eenmaal is, hebben we het misschien nauwelijks gemerkt, omdat het in heel kleine stapjes zal gaan. Het zal voor de gemiddelde gebruiker gewoon bekend blijven als het internet, maar dan de nieuwste vorm.
De naam Metaverse wordt slechts gegeven aan een verre toekomst die wij beetje bij beetje gaan leren kennen, waardoor we nooit een abrupte overgang zullen doormaken. Over een paar jaar is het gewoon veel makkelijker om content te maken en te bespreken op uiteenlopende platforms, heeft iedereen een eigen internet-identiteit, en vraagt niemand zich nog af wat het Metaverse precies is. Het is er gewoon.
De belangrijkste les voor PR-professionals
Nu we weten wat het Metaverse inhoudt, kunnen we bedenken waar de PR-professional rekening mee moet gaan houden. Vanzelfsprekend is het aan iedere professional zelf om er een eigen creatieve invulling aan te geven, maar de kern zal zijn: wees je bewust van die overkoepelende internet-identiteit die eraan zit te komen.
Wanneer PR-professionals een plan bedenken, hebben ze een doelgroep voor ogen. Vaak is het platform waarop een bepaalde strategie wordt uitgevoerd, zoals Instagram, daarin een belangrijk onderdeel. Maar als het Metaverse er eenmaal is, zullen de verschillen tussen platforms steeds minder invloed hebben. De doelgroep bestaat niet uit Facebookgebruikers, of TikTokgebruikers, maar uit internetgebruikers.
En dat betekent dat ook organisaties plooibaar moeten zijn. Een sterk Twitterprofiel of Instagramaccount is niet genoeg, de juiste Google-tactieken ook niet, het is aan de PR-afdeling om te bedenken hoe een organisatie zich op uiteenlopende platforms kan presenteren - zonder van tevoren te weten waar de gemaakte content uiteindelijk zal belanden. Want dat bepalen straks de gebruikers.
Auteur: Dave Schut
Photo by Alex Haney via Unsplash
